- Co Adam Grant sądzi o nadmiernej pewności siebie u osób inteligentnych?
- Jak Elon Musk przyczynia się do edukacji na temat błędów poznawczych?
- Co to jest "I'm-not-biased bias" według Adama Granta?
- Jak David Dunning opisuje efekt Dunninga-Krugera?
- Jakie są sposoby unikania nadmiernej pewności siebie według ekspertów?
Nadmierna pewność siebie: problem osób inteligentnych
Osoby inteligentne często lubią wskazywać na błędy w myśleniu innych ludzi. Elon Musk jest jednym z przykładów takiego podejścia, kiedy na platformie X opublikował listę błędów poznawczych, które jego zdaniem powinny być nauczane w szkołach. Podobnie, liczne artykuły i posty w internecie wskazują, jak łatwo ludzie ulegają błędom myślowym i skrótom.
Adam Grant o pułapce "I'm-not-biased bias"
Adam Grant nazwał ten niekorzystny wzorzec myślenia "I'm-not-biased bias", czyli przekonanie, że "inni mają uprzedzenia, ale ja jestem racjonalny i na nie odporny". Grant ostrzega, że im bardziej inteligentna jest osoba, tym bardziej prawdopodobne, że ulegnie tej pułapce.
"Im wyższy wynik w teście IQ, tym bardziej jesteś narażony na 'I'm-not-biased bias'." - Adam Grant
Oznacza to, że im bardziej błyskotliwi jesteśmy, tym gorzej rozpoznajemy własne ograniczenia.
David Dunning i efekt Dunninga-Krugera
David Dunning, znany z badania efektu Dunninga-Krugera, również ostrzega przed nadmierną pewnością siebie. Efekt ten wskazuje, że najmniej kompetentni z nas są zazwyczaj najbardziej pewni siebie, podczas gdy najbardziej wykwalifikowani cierpią na wątpliwości. Dunning zwraca uwagę, że nauka o uprzedzeniach nie powinna prowadzić do myślenia, że tylko inni są na nie podatni. Powinna nas skłaniać do zastanowienia się, czy my sami także nie ulegamy irracjonalnym przekonaniom.
Jak unikać pułapki "I'm-not-biased bias"?
Grant i inni eksperci sugerują kilka sposobów na unikanie nadmiernej pewności siebie. Ważne jest, aby kultywować pokorę intelektualną i przyjmować postawę naukowca, który "przedkłada pokorę nad dumę i ciekawość nad przekonanie". Steven Pinker z Harvardu zaleca przypominanie sobie, że ważniejsze jest, aby mieć rację, niż tylko wyglądać na mającego rację. Pro gracze w pokera sugerują przypisywanie prawdopodobieństw do swoich przekonań, co pomaga uniknąć nadmiernej pewności siebie.
Nadmierna pewność siebie jest poważnym zagrożeniem dla inteligentnych ludzi. Świadomość własnych ograniczeń i aktywne poszukiwanie sposobów na poprawę myślenia może pomóc w unikaniu pułapki "I'm-not-biased bias". Pierwszym krokiem do skutecznej korekty jest przyznanie, że nawet osoby o wysokiej inteligencji mogą ulegać irracjonalnym przekonaniom.
Przypisy:
Efekt Dunninga-Krugera to zjawisko psychologiczne, które opisuje zależność między kompetencjami a pewnością siebie. Nazwany na cześć psychologów Davida Dunninga i Justina Krugera, którzy jako pierwsi opisali ten efekt w 1999 roku, polega na tym, że osoby z niskimi kompetencjami w danej dziedzinie mają tendencję do przeceniania swoich umiejętności, podczas gdy osoby bardziej kompetentne często zaniżają swoje umiejętności.
Źródło: Inc
